شهادت حضرت فاطمه (س) در روایات اهل سنت...
شهادت حضرت فاطمه (س) در روایات اهل سنت
(( فتکون اول من یلحقنی من اهل بیتی فتقدم علی محزونه مکروبه مغمومه مقتوله))
فرائد السمطین ج 2 ص 34
مقدمه:
مظلومیت فاطمه زهرا و شهادت جانگداز او توسط قاتلینی همچون ابوبکر و عمر و . . در عالم اسلام امری است که از نور خورشید هم واضحتر است. با این وصف از کسی که نمی خواهد خورشید را نظاره کند و یا اصولا چشم دیدن خورشید را ندارد نباید انتظار داشت به چنین حقیقتی اعتراف کند. زیرا خداوند در قرآن درباره اینان فرموده است: ((لهم أعین لا یبصرون بها )) برای آنان چشم هست ولی نمی بینند.
آری پروردگار ما از قدرت بینایی این افراد خبر داده است و دیگر نیازی نیست که ما اصرار بر دیدن و اعتراف اینها داشته باشیم. اما با گفتن حقیقت شاید بتوانیم دل سوخته مادرمان را شاد کنیم. و محبت خودمان را نسبت به او ثابت کنیم. پیشاپیش از در گاه مادر پهلو شکسته مان عذر خواهی می کنم اگر بیش از این نمی توانم در مسیر او قدم بردارم. از او دفاع کنم و مرهمی بر زخم او بگذارم.
1) تهدید عمر به آتش زدن خانه حضرت فاطمه:
عدهای از بیعت سرپیچی کرده بودند و در نزد علی در خانه فاطمه جمع شده بودند. پس ابوبکر عمر را به دنبال آنها فرستاد. و این هنگامی بود که حضرت علی و زبیر برای مشورت در امر خلافت نزد حضرت زهرا رفت و آمد می کردند عمربن خطاب با خبر شد و گفت:
(( ای دختر رسول خدا! به خدا در نزد ما کسی محبوبتر از پدرت نیست و پس از او محبوبترین تویی! و به خدا قسم این امر مرا مانع نمی شود که اگر علی و زبیر نزد تو جمع شوند دستور دهم که خانه را با آنها به آتش بکشند. ))
اسلم گفت: چون عمر از نزد فاطمه بیرون رفت حضرت علی و زبیر به خانه برگشتند. پس فاطمه فرمود: (( می دانید که عمر نزد من آمد و به خدا قسم یاد کرده اگر شما ( بدون اینکه با ابوبکر بیعت کنید ) به خانه برگردید خانه را با شما آتش می زند؟؟ و به خدا سوگند که او به سوگندش عمل خواهد کرد.
1-کتاب المصنف ابن ابی شیبه ج 7 ص 432 حدیث 37045.
2-سیوطی مسند فاطمه ص 36.
3-ابن عبدالبر در کتاب الاستیعاب ج3 ص 975
4-تاریخ طبری ج 1 ص 1118.
5-الامامه و السیامه، ابن قتیبه، ج 1 ص 20-19
6-ازالة الخلفا، دهلوی هندی، ج 362/2
7-عقدالفرید، ابن عبدربة المالک، ج 2 فصل سقیفه
8- تاریخ ابن اثیر، ج 2 ص 335.
9-شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ج 2 ص 56 چاپ بیروت از قول جوهری عالم قرن 4 و صاحب کتاب (( السقیفه و فدک ))
2) آمدن عمر با آتش به سوی خانه حضرت زهرا:
ابوبکر به علی پیام فرستاد تا با وی بیعت کند اما علی نپذیرفت. پس عمر با مشعلی آمد. فاطمه ناگاه عمر را با مشعلی در خانه اش یافت. پس فرمود:
(( یابن خطاب اتراک محرقا علی بابی؟! قال نعم. ))
ترجمه: (( یابن خطاب! آیا من نظاره گر باشم و حال آنکه تو در خانه ام را بر من به آتش می کشی؟ عمر گفت: بلی . . . ))
1-تاریخ ابی الفداء ج 1 ص 156.
2-عقدالفرید، ابن عبدربه ج 3 ص 64 چاپ مصر.
3-کنز العمال ج 13 ص 140 که همین موضوع را تایید می کند.
4-انساب الاشراف ج 1 ص 586حدیث 1184.
5-اسماعیل عماد الدین در کتاب (( المختصر فی اخبار البشر )) ج 1 ص 156 چاپ مصر.
3) هجوم عمر و عده ای به در خانه حضرت زهرا:
اسامی تعدادی از افراد که به خانه فاطمه الزهرا (س) هجوم آوردند.
(( عمربن خطاب، خالدبن ولید، عبدالرحمن بن عوف، ثابت ابن عمیس شماس، زیدن بن لبید، سلمة بن سالمة بن وقش، زیدبن ثابت، اسیربن حضیر))
علمای اهل سنت نوشته اند:
(( همه افراد داخل خانه بیرون آمدند مگر علی که گفت : من قسم خوردهام که در خانه بمانم تا قرآن را جمعآوری کنم. عمر قبول نکرد ولی اعتراض فاطمه باعث شد تا عمر برگردد. او برگشت و ابوبکر را تحریک کرد تا پیگیر مسئله باشد و او قنفذ غلام خود را چندین بار دنبال علی فرستاد ولی جواب منفی شنید. بالاخره عمر با جمعی از مردم به خانه فاطمه رفتند. تا فاطمه صدای آنها را شنید، ناله کرد. ای پدر، یا رسول الله، بعد از تو عمربن خطاب و ابوبکر بن ابی قحافه چگونه با ما رفتار میکنند. ))
1-عقدالفرید، ج 28 ص 322 و ج 3 ص 163.
2-تاریخ ابن شحنه، ج7 ص 164.
3-الامامه و السیاسة، ج 1 ص 13.
4-اعلام النساء، ج 3 ص 1207.
5-شرح نهجالبلاغه ابن ابی الحدید، ج 1 ص 134 و ج 2 ص 19.
6-اثبات الوصیه مسعودی ص 123
7-الملل و النحل ج 1 ص 57 چاپ بیروت که عقیده نظام را در این رابطه بیان کرده است.
4) تذکر به عمر! و بی اعتنایی او در آتش زدن خانه:
عمر به خانه علی و فاطمه رسید و آنها را صدا زد اما آنها اعتنایی نکردند و از خانه خارج نشدند. عمر هیزم خواست و گفت : سوگند به خدایی که جان عمر در دست اوست یا بیرون میآیید و یا خانه را با اهلش به آتش میکشم.
به عمر گفتند: یا اباحفص! فاطمه در این خانه است، حتی اگر فاطمه داخل خانه باشد؟ عمر جواب داد. (( اگر چه فاطمه باشد ))
و نیزمقاتل ابن عطیه مینویسد : (( هنگامی که ابوبکر از مردم با تهدید و شمشیر وزیر بیعت گرفت، عمر، قنفذ و جماعتی را به سوی خانه علی و فاطمه فرستاد و عمر بر خانه فاطمه هیزم جمع کرد و در خانه را آتش زد. ))
1-اعلام النساء عمر رضا کحاله چاپ بیروت در قسمت حرف فاء ذیل نام فاطمه
2-الریاض النضره محب طبری ج 1 ص 167 و 341.
3- تاریخ الخمیس دیار بکری ج 1 ص 178.
4-الامامه و السیاسه ابن قتیبه ج 1 ص 12.
5- الامه و الخلافه مقاتل ابن عطیه ص 160
5) گریه فاطمه و به زور بیرون کشیدن حضرت علی از خانه و تهدید او به قتل:
در روایات اهل سنت آمده است که:
(( . . . تا آنکه ( عمر و اصحابش ) پشت درب خانه فاطمه جمع شدند و دق الباب کردند. پس چون مردم صدای فریاد و گریه فاطمه را شنیدند در حالی که گریه می کردند متفرق شدند لکن عمر و اصحابش همانجا ماندند پس علی را با زور از خانه خارج کرده و او را به طرف ابوبکر کشاندند پس به او گفتند بیعت کن! علی گفت: اگر بیعت نکنم چه می کنید؟ گفتند: اگر بیعت نکنی به خدایی که جز او خدایی نیست گردنت را خواهیم زد؟! ))
1-الامامه و السیاسه، ابن قتیبه ج1 ص 13.
2-اعلام النساء، عمررضا کحاله ج 4 ص 115.
3-انساب الاشراف بلاذری ج 1 ص 587.
4-اثبات الوصیه مسعودی ص 142.
5-شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید معتزلی ج 6 ص 48.
6-السیره النبویه ابن کثیر ج 4 ص 495.
7-السقیفه و الخلافه عبدالفتاح عبدالمقصود ص 15.
6)لگد عمر بر حضرت زهرا:
ابن ابی دارم که ذهبی وی را (( الامام الحافظ الفاضل . . کان موصوفا بالحفظ و المعرفه )) خوانده، نقل کرده است:
(( ان عمر رفس فاطمه حتی اسقطت بمحسن ))
ترجمه: (( عمر لگدی بر حضرت زهرا زد تا محسن سقط گردید. ))
و او این حدیث را مورد تقریر و تایید خود قرار داده است.
1-سیر اعلام النبلاء ج 15 ص 578
2-اثبات الوصیه مسعودی ص 142 تحت عنوان حکایه السقیفه.
7) شهادت حضرت محسن:
عبارات و احادیث مختلفی از علمای اهل سنت در این قسمت نقل شده که دو نمونه از آن ها را عینا نقل می کنیم و برای بقیه آدرس کتاب موردنظر را می نویسیم. قابل ذکر است که برخی از جاها (( علت شهادت حضرت محسن ضربه قتفذ و برخی از جاها ضربه عمر)) ذکر شده است:
ابن شهرآشوب سروی نقل می کند:
(( فرزندان فاطمه عبارتند از حسن و حسین و زینب و ام کلثوم و همانا محسن که از ضربه قنفذ عدوی کشته شد. ))
مسعودی در اثبات الوصیه می نویسد:
(( . . آنان در هجوم به خانه فاطمه سیده زنان را در پشت درب چنان فشار دادند که محسن را سقط کرد. ))
و نظام معتزلی معتقد است که بدون شک عمر در روز بیعت چنان فاطمه را زد که محسن را از شکم انداخت.
1- کتاب المناقب ج 3 ص 132 به نقل از کتاب (( المعارف )) ابن قتیبه دینوری
2-اثبات الوصیه مسعودی ص 142.
3-(( الملل و النحل )) شهرستانی ج 1 ص 57 چاپ بیروت.
4-ذهبی در کتاب المیزان الاعتدال ج 1 ص 139 رقم 552.
5-صفدی در الوافی بالوفیات ج 6 ص 17.
6-الاسفرائینی التمیمی در الفرق بین الفرق ص 107.
7-الحمویی الجوینی الشافعی در فرائد السمطین ج 2 ص 35.
8-ابن ابی الحدید معتزلی در شرح نهج البلاغه ج 14 ص 192 چاپ بیروت.
8) غضب حضرت زهرا بر ابوبکر:
علمای اهل سنت نقل کرده اند که حضرت زهرا فرمودند:
(( آنان ( ابوبکر و عمر ) جرمی مرتکب شدند که خدا خود بازخواستشان می کند و آنان را به حساب می کشد. ))
1-تاریخ خلفا ابن قطیبه ج 1 ص 19.
و از دیگر مطالبی که گواه خشم و غضب حضرت فاطمه بر ابوبکر و عمر و . . . می باشد خطبه ایشان در مسجد است که فرمودند:
(( . . . ای پسر ابوقحافه ( ابوبکر ) آیا در کتاب خداست که تو از پدرت ارث ببری و من از پدرم ارث نبرم! عجب افترای بزرگی و چه بدعتی است که در دین می گذارید؟ . . . به زودی خواهید دید که هر خبری را جایگاهی و هر مظلومی را پناهی خواهد بود. ))
1-بلاغات النساء ابوالفضل احمد ابن ابی طاهر متولد 204 ص 23 و 24 چاپ بیروت.
2- شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ج 4 ص 78.
3-المناقب احمد ابن موسی که سند آن منتهی به عایشه است.
4-السقیفه ابوبکر احمد بن عبدالعزیز جوهری که به سندهای مختلف این خطبه را نقل کرده است.
و نیز در کتب مختلف اهل سنت نقل شده است که:
(( . . . فوجدت فاطمه علی ابی بکر فی ذلک فهجرته فلم تکلمه حتی توفیت . . . ))
ترجمه: (( فاطمه بر ابوبکر غضب نمود. پس با وی قهر کرد و با او سخنی نگفت تا وفات کرد. ))
1-بخاری ج 5 ص 177 چاپ احیاء التراث وج 3 ص 38 کتاب المغازی و نیز در ج 2 ص 504 کتاب الخمس مشابه همین عبارت آمده است.
2-سنن الکبری بیهقی ج 6 ص 300 چاپ بیروت.
3-و نیز در کتاب مسلم ج 4 ص 30 کتاب الجهاد و السیر مشابه همین آمده است. و ج 1 ص 72 و ج 5 ص 153.
4-کفایه الطالب گنجی شافعی ص 225.
5-تیسیر الوصول الی جامع الاصول شیبانی ج 1 ص 209.
6-الکامل فی التاریخ ابن اثیر ج 2 ص 126.
7-تاریخ الرسل و الملوک ج 2 ص 448.
8-شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ج 1 ص 122.
9-مروج الذهب مسعودی ج 2 ص 144.
10-تنبیه و الاشراف ص 250.
11-الصواعق المحرقه ابن حجر الهیثمی ج 1 ص 12.
12- الاستیعاب ابن عبد البر ج 2 ص 144.
13-تاریخ الخمیس الدیار البکری ج 1 ص 193.
14الامامه و السیاسه ابن قتیبه ج 1 ص 14.
15-البداء و التاریخ المقدسی ج 5 ص 66.
9)نفرین ابوبکر توسط حضرت زهرا:
ابن قتیبه در کتاب الامامه و السیاسه ص 14 می نویسد حضرت زهرا خطاب به ابوبکر فرمودند:
(( و الله لأدعون علیک فی کل صلاه أصلیها ))
ترجمه: (( به خدا سوگند در هر نمازی که بخوانم تو را نفرین می کنم. ))
و نیز علمای اهل سنت در کتب خودشان نقل کرده اند که حضرت زهرا خطاب به آن دو نفر فرمودند:
(( إنی أشهد الله و ملائکته أنکما أسخطتمانی و ما أرضیتمانی لئن لقیت النبی لأشکونکما ))
ترجمه: (( خداوند و ملائکه او را شاهد و گواه می گیرم که شما دو نفر ( ابوبکر و عمر ) مرا به غضب آوردید و رضایت مرا فراهم نکردید. اگر پیامبر را ملاقات کنم از شما شکایت خواهم کرد. ))
1-الامامه و السیاسه ابن قتیبه ص 14.
2-کفایه الطالب گنجی شافعی باب 99.
10) غضب حضرت زهرا بر ابوبکر و عمر و اجازه ندادن به آن ها برای شرکت در تشییع جنازه و دفن شبانه او:
و باز علمای اهل سنت نقل کرده اند که:
(( فلما توفیت دفنها زوجها علی لیلا و لم یوذن بها ابابکر و صلی علیها ))
ترجمه: (( هنگامی که فاطمه وفات کرد همسرش او را شبانه دفن کرد و ابوبکر را خبردار نکرد و به او اجازه خواندن نماز بر او را نداد. ))
و در کتابهای دیگر که آدرس داده می شود باز یا مشابه و یا عین همین مطلب نقل شده است.
1-کتاب بخاری ج 3 ص 36 و ج 5 ص 9 و ج 7 ص 87..
2-کتاب مسلم ج 3 ص 1380 چاپ مصر.
3-المصنف حافظ عبدالدین محمد بن ابی شیبه ج 4 ص 141.
4-شذرات الذهب ابی فلاح الحنبلی ج 1 ص 15 چاپ قاهره.
5-الثغور الباسمه سیوطی ص 15 چاپ بمبئی.
6-تاریخ ابی ذرعه عبدالرحمان بن عمرو الدمشقی ج 1 ص 290 چاپ دمشق.
7-شرح نهج البلاغه این ابی الحدید ج 6 ص 50.
8-تاریخ یعقوبی ج 2 ص 115.
9-اکمال الرجال خطیب تبریزی ص 735 چاپ دمشق.
10-انسان العیون الشهیره بالسیره الجلیه شیخ علی ابن برهان الدین شافعی ج 3 ص 361 چاپ قاهره.
11-سنن الکبری بیهقی ج 4 ص 29 چاپ حیدر آباد.
12-مقتل الحسین ابوالموید موفق ابن احمد ص 83.
13-مجمع الزوائد الهیثمی ص 211.
14-طبقات الکبری ابن سعد ذهبی ج 2 ص 128 چاپ بیروت.
15-تهذیب الاسماء حافظ النوری ج 2 ص 353.
16-حلیه الاولیاء ابی نعیم اصفهانی ج 2 ص 42 چاپ مصر.
11) اعتراف ابوبکر به این جنایت عظیم:
در این قسمت به گفته های خود ابوبکر که به انجام این جنایت اعتراف کرده می پردازیم:
متقی هندی می گوید ابوبکر گفت:
(( ای کاش به خانه فاطمه حمله ور نشده بودم و آنجا را به حال خود وا می گذاشتم اگر چه علیه من پیمان جنگ می بستند. ))
و در آدرس هایی که در پایین می آوریم مشابه همین عبارات و یا عین عبارات ایوبکر ذکر شده است.
1-کنز العمال ج 5 ص 631.
2-تاریخ الامم و الملوک ابن جریر طبری ج 2 ص 619.
3- مروج الذهب مسعودی ج 2 ص 194.
4-المعجم الکبیر طبرانی ج 1 ص 62.
5-شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ج 2 ص 47.
6-ازاله الخلفاء دهلوی هندی ج 2 ص 29.
7-میزان الاعتدال ذهبی ج 2 ص 215.
8-لسان المیزان ابن حجر عسقلانی ج 4 ص 219.
9-الامامه و السیاسه ابن قتیبه دینوری ج 1 ص 18.
10-الاموال حافظ ابوعبید ص 194.